Wat is het meeste effectieve hulpmiddel voor inhalatietherapie bij patiënten met COPD of astma, een dosis-aerosol of een vernevelapparaat? Seppe Deckers (22 jaar, afgestudeerd verpleegkundige) onderzocht het in zijn bachelorproef.
Waarom koos je dit onderwerp?
Seppe Deckers: ‘Tijdens mijn derde stagejaar werd vaak gebruikgemaakt van een vernevelapparaat, zonder dat ik de reden daarvoor precies wist.
Ook was er een patiënt die inhalatietherapie kreeg door middel van een dosis-aerosol. Omdat zijn hand-oogcoördinatie niet optimaal was, werd overgeschakeld op inhalatietherapie via een vernevelapparaat. Maar dit verliep niet optimaal: de patiënt ademde eerder oppervlakkig en had moeite met het diep inademen gedurende een langere periode, waardoor er uitputting optrad bij elke verneveling.
Een betere optie was geweest om de hand-oogcoördinatie op te lossen door het gebruik van een voorzetkamer op de dosis-aerosol. Ik besliste toen dat ik meer wilde weten over het gebruik van hulpmiddelen voor inhalatietherapie.’
Wat zijn je belangrijkste conclusies?
‘Mijn (literatuur)onderzoek toont aan dat een dosis-aerosol met voorzetkamer minstens even effectief is als een vernevelapparaat. Maar er is een belangrijke kanttekening: beide inhalatoren moeten correct gebruikt worden.
Zowel de arts als de verpleegkundige moet voldoende geschoold zijn in het gebruik van de verschillende inhalatoren. Daarnaast moet men op de hoogte zijn van de voorkeur van de patiënt en zijn capaciteiten (cognitieve capaciteit en oog-handcoördinatie) screenen om goed te kunnen beslissen welk type inhalator best gebruikt wordt.’
Onderzoeksvraag: Wat is het effect van het gebruik van een dosisaerosol met of zonder voorzetkamer bij patiënten met COPD of astma in vergelijking met het gebruik van een vernevelapparaat op de effectiviteit en de acceptatie?
Opleiding: Bachelor in de verpleegkunde, UCL
Onderzoek afgerond: juni 2021
Meer weten? Seppedeckers9@gmail.com
Het onderzoek is verricht door: Seppe Deckers
Je onderzocht ook de acceptatie van de verschillende inhalatoren door verpleegkundigen.
‘De studies die ik daarover vond spraken elkaar volledig tegen. In sommige onderzoeken prefereerden verpleegkundigen een vernevelapparaat, in andere een dosis-aerosol.
Studies over acceptatie zijn kwalitatieve onderzoeken en de bevindingen verschillen per land, mogelijk soms zelfs per ziekenhuis, wat het voor mij moeilijk maakte om op deze onderzoeksvraag een genuanceerd antwoord te formuleren. Wel vond ik terug dat de kennis die de verpleegkundige heeft over de verschillende types inhalatoren een bepalende factor is in de acceptatie ervan.’
Je onderzocht ook de meest voorkomende fouten en problemen bij het gebruik van een dosis-aerosol. Wat zijn de belangrijkste?
‘Veel voorkomende fouten zijn het niet-schudden van de dosis-aerosol voor toediening, en te late inademing erna. Er treden ook problemen op wanneer de patiënt een suboptimale hand-oogcoördinatie heeft of niet traag en diep kan inademenen.
Bij een dosisaerosol met voorzetkamer is het belangrijk dat die na elk gebruik goed wordt schoongemaakt. Ook is er het risico van een potentiële opbouw van elektrostatische lading van de plastic wand van de voorzetkamer. Dit zorgt ervoor dat aerosol deeltjes worden aangetrokken tegen de oppervlakte van de voorzetkamer en dus niet worden toegediend in de longen.
Wil jij niets meer missen van Nursing Vlaanderen?
Wat heb je geleerd tijdens je onderzoek?
‘Verpleegkundigen en artsen grijpen vaak naar de inhalatoren waarmee ze vertrouwd zijn. Dankzij mijn onderzoek weet ik nu dat een dosis-aerosol minstens even effectief is als een vernevelapparaat.
Ik zal dus in de toekomst altijd beide opties goed verkennen. En vooraf screenen of de patiënt de inhalator goed kan gebruiken, vooraleer we voor een bepaald type kiezen.’
In deze rubriek bespreken studenten verpleegkunde hun eind- of bachelorproef. Ze leren onderzoek doen naar vaak praktische, klinische onzekerheden; het is zonde om de uitkomsten niet met elkaar te delen.
Wil jij ook vertellen over je eind- of bachelorproef? Mail dan het onderzoek en de beoordeling naar redactie@nursing.be. Wij nemen contact met je op.